رای و راوی

همکاری با ساتیاجیت رای

•  ساتیاجیت رای از دوران کودکی دوست خانوادگی تو بوده. می‌توانی به ما از زمانی بگویی که درگیر کار فیلمسازی او شدی؟

راوی شانکار: وقتی ساتیاجیت رای پیشم آمد و ازم خواست برای فیلم اولش پاتر پانچالی موسیقی بسازم، موافقت کردم چون سال‌ها بود دوستان خوبی بودیم. وقتی راش‌های پاتر پانچالی را دیدم  به‌شدت تحت تأثیر قرار گرفتم. انگار چیزی را در اعماق وجودم لمس کرد و من دست‌‌به‌کار شدم. ظرف چهار ساعت و نیم موسیقی آماده بود... از همان راش‌ها فهمیدم با فیلم فوق‌العاده‌ای سروکار خواهیم داشت. در این فیلم به گمانم کیفیت خودجوشی هست که شاید هیچ‌یک از فیلم‌های دیگر رای به آن دست نیافته باشند. هر جزئی از فیلم به نحو احسن در اجزای دیگر تنیده شده و کل منسجمی به وجود آورده است.

•  نظرت راجع به رای به عنوان آهنگساز چیست؟

شانکار: تواناست. می‌داند چه می‌خواهد. در موسیقی غربی تجربه دارد، به‌خصوص در نواختن پیانو.

•  فکر می‌کنی یک کارگردان خوب سینما می‌تواند آهنگساز خوبی هم باشد؟

شانکار: تنها کسی که در هردو کار خوب بوده، تا آنجا که می‌دانم، چارلز چاپلین بوده است. موسیقی او برای فیلم لایم لایت عالی است. کارگردان دیگری که می‌توانم نام ببرم نوئل کوارد است.

•  درباره‌ی آهنگسازان فعال در سینمای هندوستان چه فکر می‌کنی؟

شانکار: گفتنش سخت است. از آدم به آدم فرق می‌کند. صدای بوق ماشین، صدای خواندن پرندگان، صدای حرکت مارمولک و گاهی سکوت محض می‌تواند رساتر از صدای این یا آن ساز یا ارکستر باشد. امروزه موسیقی فیلم با قواعد موسیقی کلاسیک نوشته می‌شود. از موسیقی کلاسیک همچون رنگ و لعابی برای پوشاندن سلیقه‌ی عوام بهره‌برداری می‌شود...